Begaafdheidsonderzoek volwassene
De laatste jaren is er gelukkig steeds meer kennis over hoogbegaafdheid, bij scholen en daarbuiten, voor kinderen. Voor volwassenen ligt dat echt nog anders. Als volwassene kun je twijfelen: ben ik hoogbegaafd of gewoon raar? Wat nou als ik het laat onderzoeken? Wat nou als blijkt dat ik helemaal niet zo slim ben? Wie ben ik dan nog, en hoe verklaar ik dan alles waar ik tegenaan loop? Maar: wat nou als ik het wél blijk te zijn? Wat verandert er dan? Word ik daar anders van? Moet mijn omgeving dan iets merken aan mij?
Wat we regelmatig horen, is dat een volwassene zich in de loop van zijn leven zodanig heeft aangepast dat hij niet meer opvalt. Zelfs niet voor zichzelf. Maar dat er wel degelijk iets wringt. Iets knaagt. Iets niet klopt.
Wanneer is onderzoek naar begaafdheid zinvol?
Wanneer je nieuwsgierig bent. Wanneer je onverklaarbare ‘dingen’ hebt, die zo onduidelijk zijn dat je ze alleen met ‘dingen’ kunt aanduiden. Wanneer je jezelf herkent in je kind, dat opeens hoogbegaafd blijkt te zijn. Wanneer je vastloopt in relatie of werk omdat je ‘altijd zo moeilijk doet/denkt’, ‘zo intens bent’, ‘het altijd beter weet’, ‘altijd het naadje van de kous wilt weten’. Wanneer je in elke cursus/opleiding weer teleurgesteld bent, omdat er zoveel herhaling in zit en mensen vragen naar de bekende (toch?) weg.
Dan kan het zinvol zijn om je angst even te parkeren. Of mee te nemen, de testruimte in: je angst en onzekerheid en jij zijn allemaal welkom.
Wanneer ben je hoogbegaafd?
Dat is de million dollar question. Er bestaat niet één definitie van hoogbegaafdheid waar alle geleerden het over eens zijn. Bij Sherpa kijken wij naar de kenmerken, zoals beschreven in het Delphimodel Hoogbegaafdheid. Daar zitten alle elementen in waarvan wij zien dat die meespelen bij hoogbegaafde mensen. Een deel van die elementen is objectief vast te stellen (het IQ), een deel is subjectiever. Omdat ik als onderzoeker een individu ben, omdat jouw beleving individueel en subjectief is.
Waarom Sherpa?
Iedere orthopedagoog of psycholoog is bevoegd om een intelligentietest af te nemen. Niet iedereen is echter gespecialiseerd in onderzoek bij (vermoedelijke) hoogbegaafdheid. Deze mensen vragen om een specifieke benadering, hetgeen komt door hun manier van denken en beleven. Het kan bijvoorbeeld zijn dat eenvoudige vragen niet goed beantwoord worden, doordat je verder nadenkt dan er de bedoeling is. Of er speelt faalangst of perfectionisme, waardoor er een ‘ik weet het niet’ antwoord komt, ook als je het wél weet. Daar kan bij een testafname rekening mee gehouden worden, zodat je daadwerkelijke potentieel zichtbaar wordt. Daarnaast is het belangrijk dat er de welbekende ‘klik’ is. Een ongrijpbaar, ondefinieerbaar fenomeen, dat, zeker voor dit gevoelige slag mensen, doorslaggevend is. Pas wanneer er werkelijk contact is kan je volop aanwezig zijn; dat herken je misschien wel. En dus: optimaal jezelf laten zien in een testsituatie.
Omdat ik niet ben afgestudeerd als GZ-psycholoog, voel ik mij (nog) niet bekwaam om diagnoses te stellen, zoals bijv. ADHD of ASS. Dat is overigens niet zo erg, want ik hou niet zo van die diagnoses. Zeker bij hoogbegaafden is er nogal eens sprake van misdiagnose: een onterecht ADHD- of ASS-label. Niet zo gek overigens: de gedragskenmerken van een hoogsensitief, complex functionerend persoon komen soms overeen met kenmerken, die ook passen bij ADHD of ASS.
Wanneer we bij een onderzoek vermoeden dat er meer aan de hand is, kan ik eerst overleg plegen met collega’s, en je indien nodig doorverwijzen.
Wat gaan we doen?
Een intelligentie- of uitgebreider begaafdheidsonderzoek bestaat uit verschillende, deels optionele, onderdelen.
Er vindt altijd een intelligentieonderzoek plaats. Dat doen we met de WAIS. Hieruit vloeit een intelligentiecijfer voort, een IQ. En binnen dat IQ heeft ieder mens sterkere en minder sterke kanten, in WAIS-taal indexen geheten, die we in beeld brengen.
We kunnen, naast het intelligentieonderzoek, ook een persoonlijkheidsonderzoek uitvoeren, waarbij we een persoonlijkheidsprofiel opstellen, met sterke en minder sterke kanten. Het is bij een breed onderzoek naar begaafdheid nl. van belang om ook te kijken naar de zijnskenmerken. Wat is je leerstrategie, hoe zit het met evt. intense gevoeligheden, met concentratie, met creativiteit, met perfectionisme en/of faalangst? Hoe reageer je op tijdsdruk, op hulp of het ontbreken daarvan? Het is, kortom, over het algemeen belangrijk om niet alleen de intelligentie (het ‘denkdeel’) van een mens, maar ook de persoon (het ‘zijnsdeel’) in kaart te brengen.
Soms echter is er alleen een intelligentiebepaling nodig, bijv. omdat je nieuwsgierig bent. Dan is een minder uitgebreid onderzoek voldoende.
Het verslag bespreken we altijd persoonlijk, zodat er de gelegenheid is om verduidelijking en verdieping te vragen.
Kosten en hoe spreken we iets af?
Hier vind je meer informatie over de kosten. Ben je geïnteresseerd of wil je eerst meer informatie? Bel of mail dan gerust. Hier vind je actuele informatie over wanneer er ruimte is.